De rellen in Den Haag worden door sommige media en instanties gepresenteerd als “een teken van normalisering van extreemrechts”. Maar klopt dat beeld wel? Een nadere blik op de feiten geeft een genuanceerder verhaal.

1. Rol van hooligans

De gemeente en politie gaven zelf aan dat vooral hooligans uit verschillende delen van het land verantwoordelijk waren voor de escalatie. Een groep relschoppers splitste zich af van de demonstratie en zocht bewust de confrontatie. Dat wijst eerder op ordeverstoring dan op een gecoördineerde ideologische actie.

2. Strafrechtelijke feiten

De eerste vonnissen gingen over openbare geweldpleging en vernieling – niet over terrorisme of extremistische organisatievorming. De rechter kwalificeerde het dus primair als geweldsdelicten.

3. Extremistische uitingen: verwerpelijk, maar niet representatief

Ja, er waren antisemitische leuzen en Hitlergroeten. Maar dit werd gedaan door een deel van de aanwezigen. Het maakt niet de gehele demonstratie ideologisch gestuurd.

4. De NCTV-duiding

De NCTV adviseerde de minister om het “extreemrechtse karakter” te benoemen en sprak over risico’s van “normalisering”. Tegelijkertijd stelt het meest recente Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN) dat de impact van rechts-extremistische netwerken in Nederland momenteel beperkt is. Dat nuanceert de stelling dat we hier bewijs van brede normalisering zien.

5. Voorbereiding en waarschuwingen

Het protest was aangemeld. Achteraf gaf de driehoek (gemeente, politie, OM) toe dat de escalatie niet goed was ingeschat, ondanks zichtbare signalen. Dat wijst eerder op tekortschietende voorbereiding dan op een verborgen ideologische agenda.

6. Politieke framing

Minister Van Oosten sprak eerst van “relschoppers en tuig”, en noemde ze later – onder druk – alsnog “extreemrechtse relschoppers”. De woorden wisselden, maar de feiten niet.

Conclusie

Het frame van “normalisering van extreemrechts” doet geen recht aan het volledige beeld. De rellen waren een ernstige orde-verstoring waarbij hooligans, opportunisten en enkele extremisten een rol speelden. Maar dit is geen hard bewijs voor een structurele normalisering van extremisme in Nederland.

Feiten en duiding zijn twee verschillende dingen. Het is belangrijk dat we die scheiden – en dat framing niet de plaats inneemt van waarheidsvinding.

🔗 Bronnen: Politie Den Haag, Rechtbankverslagen, NCTV/DTN 2025.